Verhaal van Manon: Een heel-makende dag

Toen ik de uitnodiging zag om bij een ‘event’ voor de jeugdzorg aanwezig te zijn, voelde ik me direct geroepen. Ik was in de veronderstelling dat het over trauma zou gaan omdat de spreker die ik ‘ken’ een expert is op dat gebied. Ik annuleerde mijn bestaande afspraken en stapte op de fiets. Groot is mijn verbazing als we op het ‘event’ de theaterzaal in worden geleid van het Singer. Na enkele minuten valt het doek en dimt het licht. De voorstelling gaat beginnen…

Stuk voor stuk verschijnen er storytellers ten tonele. Bas uit het onderwijs die de kern ‘spot on’ duidt: het gemis aan relatie en het belang van ‘peers’, maatjes en lotgenoten. Een wethouder van de gemeente Helmond die vervolgd met het voorlezen van een schrijnende brief die gelukkig nooit verstuurd werd en aanleiding gaf tot vele verbetertrajecten onder de titel ‘ruimte om te leven’. Anne die vertelt wat een uitdaging het is om jezelf lief te hebben als je dat niet geleerd hebt in je jeugd. Shirina die de vinger op de zere plek legt: dat we verschillen moeten onderzoeken en in de belevingswereld moeten kruipen van de ander. Miranda die laat zien hoe ze dat aanpakt in het AMC en met welke resultaten. Een afrondend verhaal uit het leven gegrepen die precies zegt dat het over de meest kleine en basale dingen gaat van mens zijn: zie de mens in zijn lijden en zorg over de drempels van hokjes heen!

Het geheel wordt ingelijst met een verteller van het verhaal van ‘De jongen, de mol, de vos en het paard’ en de tekeningen uit het boek worden prachtig verbeeld door vier jonge dansers op een begeleidend muziekstuk. Pas na de pauze komt de ontknoping van dit verhaal. Het boek is mij vorig jaar toegevallen als een geschenk uit de boekenruilkast van Bussum. Destijds las ik hem en borg hem op om ooit weg te geven, nu komt het via de verteller, de muziek en de dansers pas echt bij me binnen. De wassende tranen van mijn ziel beginnen mijn wangen te bevochtigen: dit is de helende reis die ik heb volbracht.

Dan verschijnt prinses Laurentien ten tonele en komt met het ene na het andere rake voorbeeld en een confronterende boodschap: de systeemwereld maakt slachtoffers omdat ze zich niet verplaatst in de mensenwereld. Hoewel ik had willen snikken, hield ik me in, maar liet mijn tranen de vrije loop. Mijn lieve buurvrouw Annemiek wreef me even over de knie en gaf me later een zakdoekje. Gelukkig hadden we ons aan elkaar voorgesteld: zij als professional, ik als ervaringsdeskundige.

In elke zin die de prinses uitbrengt herken ik mij en kreeg ik ‘een gezicht’ zoals de prinses dat noemde. In elk woord dat ze benadrukt, voel ik me erkent in mijn pijn van het niet gezien en gehoord zijn, van het miskent zijn als mens. In het gehele verhaal hoor ik MIJN verhaal waarbij ik letterlijk dezelfde woorden gebruik. Een verhaal waarop ik geen reactie krijg, of als reactie nogal eens wordt weggezet als een slachtoffer, dramakoningin, een utopisch idealiste of een activiste. En ook dat benoemd ze als dé basis van alle toestanden nú: het gebrek aan gelijkwaardigheid, het niet of onderwaarderen van de bron van kennis van de gemarginaliseerden en het gebrek aan empathie van de niet-gemarginaliseerden.

Hoe bijzonder om als voormalig kansloos kind, deze zalvende woorden te ontvangen van een prinses! Hoe onmetelijk ze mijn hart hiermee voorziet van hoop en perspectief! Er is echt iemand die het begrijpt en nota bene binnen de ‘hogere’ regionen! Deze vrouw draagt bij vanuit haar hart en ziet voorbij klassen en standen, ze kijkt naar de mens en het verhaal daarachter. Ze puzzelt met vragen waarom de wereld zo ongelijk verdeeld is en worstelt met wat zij kan doen om daar verandering in aan te brengen! Ze vindt het ongemakkelijk dat zij dit verhaal hier staat te doen wegens haar titel, terwijl het een verhaal vertelt óver een ander. Dit maakte mijn dag tot een sprookje met bitterzoete tranen als de ‘saudade’ van de Fado muziek en zoals in een sprookje mocht ik de prinses ook nog persoonlijk ont-moeten om haar te vertellen wat haar verhaal voor mij betekende!

Met veel dank aan de organisatrice van het evenement, Leichien. Die er, heel attent, een foto voor mij van maakte om te kunnen koesteren en alle aanwezigen na afloop het boek van ‘De jongen, de mol, de vos en het paard in de hand drukte. Een aandenken om nooit te vergeten hoe on-flatteus ik er ook op sta!

Deze dag was één groot cadeau vol bijzondere spiegels die me lieten zien:

Dat ik klaar ben om te vol-staan als Re-Story Trainer vanuit mijn achtergrond als veranderkundige, heelmeester, space holder en eenheids-bewustzijnscoach plus daar bovenop een multi-ervaringsdeskundigheid als bruggenbouwer en kloofoverbrugger.

Voor het begeleiden en ontwikkelen van heel-makende verhalen die lijmen, verbinden, versterken en mens(en) doen vol-staan vanuit essentie.

Vandaag is voor mij weer een bevestiging dat dit zo hard nodig is. Zo heb ik bijzonder mooie mensen ontmoet – mede theater gangers. Mensen met een hart voor mensen, vol passie en goede bedoelingen die de ‘extra mile’ lopen voor mensen die dreigen verdrukt of over het hoofd gezien te worden. Ik hoorde van een aantal van deze mensen hun ervaringen: over gesanctioneerd worden of bedreigd worden met ontslag, juist omdát ze hun hand uitreikten naar mensen zonder gezicht of stem. Hoe verwarrend en hartverscheurend moet dat zijn om afgerekend te worden op je empathie voor een ander omdat de regels van het systeem je dat verbieden. Te meer als het in de buitenwereld slecht gesteld staat met de publieke opinie over jouw functie en werkgever.

Vanuit mijn eigen littekens weet ik hoe onmachtig dit je maakt om vol te staan en overeind te blijven in je eigen verhaal. Het is gewoon teveel om dit als eenling op je schouders te dragen. Het moeten ontberen van rugdekking, de directe aanvallen op je integriteit en eigenwaarde. Je belandt in een orkaan waarin de moraalridders je om de oren vliegen die je monddood maken met hun scherpe tong. Waar vinden deze mensen eigenlijk wél gehoor? Hebben zij zelf eigenlijk wel ruimte om te leven? Mogen zij eigenlijk zelf wel hun eigen menselijkheid meenemen en daar in vrijheid zelf professionele invulling aan geven? Hebben zij eigenlijk wel een stevig fundament om veerkrachtig in hun werk te staan?

Het doet mij terugdenken aan de tijden waarin ik binnen het bedrijfsleven en semi overheid transformatieprocessen begeleidde en hoe top down er altijd geschopt werd naar beneden omdat zelfsturende teams de ‘hype’ waren. Nul leiders met voorbeeldgedrag te bekennen, wel velen met grote wijsvingers. Hoe precies die ‘contradictio in terminis’ zorgde dat ik op dit thema cum laude afstudeerde voor mijn bachelor HRM en een vervolgstudie ging doen om me te professionaliseren in het coachen op paradoxen en paradigma’s.

Heel-worden moet je zelf doen, maar om de cirkel echt rond te maken, heb je daar anderen voor nodig. Zonder dat kan de cirkel niet ge-heeld worden en de mens niet ge-heel gegrond en dus niet gedragen en verankerd Zijn. Wij mensen zijn sociale wezens, onze fundamentele basisbehoefte is ons gezien en erkent weten én erbij te horen. Pas dan ervaren we de ruimte en vrijheid om te leven. Daar begínnen we pas écht te leven, te creëren en te expanderen. Dit werd me vandaag eens te meer duidelijk door de spiegel van de prinses die mijn tranen tot gevolg hadden. Dit is de verbindende kracht van verhalen! Haar verhaal bracht mij de erkenning voor mijn verhaal en de figuurlijke poten om op te staan. Haar woorden verankerde mijn essentie in mijn Zijn, nadat ik er jaar na jaar, de schillen en sluiers zelf al had afgepeld.

Dat wat en wie ik in de kern ben, hoorde ik in het verhaal van de prinses. Zij vertelde het maar het is MIJN verhaal. Ik had daar op het podium kunnen staan. Ik ben tot deze essentie gekomen en heb het op mezelf gedaan, buiten de gebaande paden om. Het geeft mij de moed en de kracht om nu door te pakken en als Storyteller te gaan staan voor MIJN verhaal. Een verhaal dat in mijn hart ligt met littekens en waarmee ik de wereld nu vol compassie draag. Maar ook een verhaal waarin ik mezelf nooit meer kleiner zal maken dan wie ik ben om in de engte van het dominante wereldbeeld te passen.

19 mei, de trouwdag van prinses Laurentien en voor mij de dag met een kroon die mij in mijn zijn bevestigd als verhalenverbinder.

Manon en prinses Laurentien